FUNDAMENTOS TEÓRICOS DO MATERIALISMO HISTÓRICO – DIALÉTICO E DO SOCIALISMO CIENTÍFICO

 

 

Fragmentos Dialéticos

 

HERÁCLITO DE ÉFESO[1]

 

Concepção e Organização, Compilação e Tradução

 Emil Asturig von München, Janeiro de 2009

 

Para Palestras e Cursos sobre o Tema em Destaque

Contatar  emilvonmuenchen@web.de

 

Voltar ao Índice Geral

http://www.scientific-socialism.de/KMFEDireitoCapa.htm

 

 

 

Fragmento B 1

το δ λόγου τοδ όντος ε ξύνετοι γίνονται νθρωποι κα πρόσθεν κοσαι κα κούσαντες τ πρτον· γινομένων γρ πάντων κατ τν λόγον τόνδε πείροισιν οίκασι, πειρώμενοι κα πέων κα ργων τοιούτων, κοίων γ διηγεμαι κατ φύσιν διαιρέων καστον κα φράζων κως χει· τος δ λλους νθρώπους λανθάνει κόσα γερθέντες ποιοσιν, κωσπερ κόσα εδοντες πιλανθάνονται.

 

Fragmento B 2

δι δε πεσθαι τ ξυν, τουτέστι τ κοιν· ξυνς γρ κοινός. το λόγου δ όντος ξυνο ζώουσιν ο πολλο ς δίαν χοντες φρόνησιν.

 

Fragmento B 3

( λιος) ερος ποδς νθρωπείου.

 

Fragmento B 3a (papyrus Derveni)

([ράκλειτος ]δήλωσε τ σμι[κρν παρ] τ κοιν [πιφέρων· δειξε γρ σα]φέστατα, []σος, περικρύ[πτ] λόγ λέγων· [στι γρ μ) λιο]ς (ο κατ φύσιν) νθρω[πείου] ερος ποδός ([οδ κατ ερος τοτο]) οχ περβάλλων μέτ[ρων ]ρους ([ρινύας φοβομενος) ε δ μ], ρινύε[ς] νιν ξευρήσο[υσιν, (λλ ερηται, να] . . .)

 

Fragmento B 4

si felicitas esset in delectationibus corporis, boves felices diceremus, cum inveniant orobum ad comedendum.

 

Fragmento B 5

καθαίρονται δ λλως αματι μιαινόμενοι οον ε τις ες πηλν μβς πηλ πονίζοντο. μαίνεσθαι δ ν δοκοίη, ε τίς μιν νθρώπων πιφράσαιτο οτω ποιέοντα. κα τος γάλμασι δ τουτέοισιν εχονται, κοον ε τις δόμοισι λεσχηνεύοιτο, ο τι γινώσκων θεος οδ ρωας οτινές εσιν.

 

Fragmento B 6

( λιος ο μόνον, καθάπερ ράκλειτός φησι,) νέος φ μέρ (στίν, λλ ε νέος συνεχς) . . . πτεται κα σβέννυται.

 

Fragmento B 6a

ποσβέννυνται πολ μλλον το ρακλειτείου λίου, σον αθις οκ ξάπτονται.

 

Fragmento B 6b

νάπτεσθαι κα σβέννυσθαι τ στρα (καθ ράκλειτον).

 

Fragmento B 7

ε πάντα τ ντα καπνς γένοιτο, ῥῖνες ν διαγνοεν.

 

Fragmento B 8

τ ντίξουν συμφέρον . . . κ τν διαφερόντων καλλίστην ρμονίην.

 

Fragmento B 9

. . . νους σύρματ ν λέσθαι χρυσόν.

 

Fragmento B 10

συλλάψιες λα κα οχ λα, συμφερόμενον διαφερόμενον, συνδον διδον, κα κ πάντων ν κα ξ νς πάντα.

 

Fragmento B 11

. . . πν ρπετν πληγ νέμεται.

 

Fragmento B 12

ποταμοσι τοσιν ατοσιν μβαίνουσιν τερα κα τερα δατα πιῤῥε· κα ψυχα δ π τν γρν ναθυμινται.

 

Fragmento B 13

ες βορβόρ μλλον χαίρουσιν καθαρ δατι.

 

Fragmento B 14

νυκτιπόλοις, μάγοις, βάκχοις, λήναις, μύσταις· (τούτοις πειλε τ μετ θάνατον, τούτοις μαντεύεται τ πρ.) τ γρ νομιζόμενα κατ νθρώπους μυστήρια νιερωστ μυεεται.

 

Fragmento B 15

ε μ γρ Διονύσ πομπν ποιεντο κα μνεον σμα αδοίοισιν, ναιδέστατα εργασται· ωτς δ ίδης κα Διόνυσος, τε μαίνονται κα ληναΐζουσιν.

 

Fragmento B 16

τ μ δνόν ποτε πς ν τις λάθοι;

 

Fragmento B 17

ο γρ φρονέουσι τοιατα πολλοί, κόσοι γκυρεσιν, οδ μαθόντες γινώσκουσιν, ωυτοσι δ δοκέουσι.

 

Fragmento B 18

ἐὰν μ λπηθαι νέλπιστον οκ ξευρήσει, νεξερεύνητον ἐὸν κα πορον.

 

Fragmento B 19

κοσαι οκ πιστάμενοι οδ επεν.

 

Fragmento B 20

γενόμενοι ζώειν θέλουσι μόρους τ χειν (μλλον δ ναπαύεσθαι) κα παδας καταλείπουσι μόρους γενέσθαι.

 

Fragmento B 21

θάνατός στιν κόσα γερθέντες ρέομεν, κόσα δ εδοντες πνος.

 

Fragmento B 22

χρυσν γρ ο διζήμενοι γν πολλν ρύσσουσι κα ερίσκουσιν λίγον.

 

Fragmento B 23

Δίκης νομα οκ ν δεσαν, ε τατα μ ν.

 

Fragmento B 24

ρηϊφάτους θεο τιμσι κα νθρωποι.

 

Fragmento B 25

μόροι γρ μέζονες μέζονας μοίρας λαγχάνουσι.

 

Fragmento B 26

νθρωπος ν εφρόν φάος πτεται ωυτ ποσβεσθες ψεις. ζν δ πτεται τεθνετος εδων, γρηγορς πτεται εδοντος.

 

Fragmento B 27

νθώπους μένει ποθανόντας, σσα οκ λπονται οδ δοκέουσιν.

 

Fragmento B 28

δοκέοντα γρ δοκιμώτατος γινώσκει φυλάσσει . . . Δίκη καταλάψεται ψευδν τέκτονας κα μάρτυρας.

 

Fragmento B 29

αρενται γρ ν ντ πάντων ο ριστοι, κλέος έναον θνητν, ο δ πολλο κεκόρηνται κωσπερ κτήνεα.

 

Fragmento B 30

κόσμον τόνδε, τν ατν πάντων, οτε τις θεν οτε νθρώπων ποίησεν, λλ ν ε κα στιν κα σται πρ είζωον πτόμενον μέτρα κα ποσβεννύμενον μέτρα.

 

Fragmento B 31

πυρς τροπα πρτον θάλασσα, θαλάσσης δ τ μν μισυ γ, τ δ μισυ πρηστήρ . . . θάλασσα διαχέεται κα μετρέεται ες τν ατν λόγον, κοος πρόσθεν ν γενέσθαι γ.

 

Fragmento B 32

ν τ σοφν μονον λέγεσθαι οκ θέλει κα θέλει Ζηνς νομα.

 

Fragmento B 33

νόμος κα βουλ πείθεσθαι νός.

 

Fragmento B 34

ξύνετοι κούσαντες κωφοσιν οίκασι· φάτις ατοσιν μαρτυρε παρεόντας πεναι.

 

Fragmento B 35

χρ ε μάλα πολλν στορας φιλοσόφους νδρας εναι.

 

Fragmento B 36

ψυχσιν θάνατος δωρ γενέσθαι, δατι δ θάνατος γν γενέσθαι, κ γς δ δωρ γίνεται, ξ δατος δ ψυχή.

 

Fragmento B 37

sues caeno, cohortales aves pulvere lavari.

 

Fragmento B 38

Θαλς δοκε πρτος στρολογσαι.

 

Fragmento B 39

ν Πριήν Βίας γένετο Τευτάμεω, ο πλείων λόγος τν λλων.

 

Fragmento B 40

πολυμαθίη νόον ο διδάσκει· δίοδον γρ ν δίδαξε κα Πυθαγόρην ατίς τε Ξενοφάνεά τε κα καταον.

 

Fragmento B 41

εναι γρ ν τ σοφόν, πίστασθαι γνώμην, τέη κυβέρνησε πάντα δι πάντων.

 

Fragmento B 42

μηρος ξιος κ τν γώνων κβάλλεσθαι κα απίζεσθαι κα ρχίλοχος μοίως.

 

Fragmento B 43

βριν χρ σβεννύναι μλλον πυρκαϊήν.

 

Fragmento B 44

μάχεσθαι χρ τν δμον πρ το νόμου κωσπερ τείχεος.

 

Fragmento B 45

ψυχς πείρατα ἰὼν οκ ν ξεύροιο πσαν πιπορευόμενος δόν· οτω βαθν λόγον χει.

 

Fragmento B 46

τήν τε οησιν ερν νοσον (λεγε κα τν ρασιν ψεύδεσθαι).

 

Fragmento B 47

μ εκ περ τν μεγίστων συμβαλλώμεθα.

 

Fragmento B 48

τ ον τόξ νομα βίος, ργον δ θάνατος.

 

Fragmento B 49

ες μο μύριοι, ἐὰν ριστος .

 

Fragmento B 49a

ποταμος τος ατος μβαίνομέν τε κα οκ μβαίνομεν, εμέν τε κα οκ εμεν.

 

Fragmento B 50

οκ μο, λλ το λόγου κούσαντας μολογεν σοφόν στιν ν πάντα εναι.

 

É sábio reconehcer, dando ouvidos não a mim, mas sim ao logos, que o todo é o uno.      

 

Fragmento B 51

ο ξυνισιν κως διαφερόμενον ωυτ συμφέρεται· παλίντονος ρμονίη κωσπερ τόξου κα λύρης.

 

Fragmento B 52

αἰὼν πας στι παίζων πεσσεύων· παιδς βασιληίη.

 

Fragmento B 53

πόλεμος πάντων μν πατήρ στι, πάντων δ βασιλεύς, κα τος μν θεος δειξε τος δ νθρώπους, τος μν δούλους ποίησε τος δ λευθέρους.

 

Fragmento B 54

ρμονίη φανς φανερς κρείσσων.

 

Fragmento B 55

σων ψις κο μάθησις, τατα γ προτιμέω.

 

Fragmento B 56

ξηπάτηνται ο νθρωποι πρς τν γνσιν τν φανερν παραπλησίως μήρ, ς γένετο τν λλήνων σοφώτερος πάντων. κενόν τε γρ παδες φθερας κατακτείνοντες ξηπάτησαν επόντες· σα εδομεν κα λάβομεν, τατα πολείπομεν, σα δ οτε εδομεν οτ λάβομεν, τατα φέρομεν.

 

Fragmento B 57

διδάσκαλος δ πλείστων σίοδος· τοτον πστανται πλεστα εδέναι, στις μέρην κα εφρόνην οκ γίνωσκεν· στι γρ ν.

 

Fragmento B 58

γαθν κα κακν ‹ν κα τατό›. ο γον ητρο τέμνοντες, καίοντες παιτέονται μηδν ξιοι μισθν λαμβάνειν, τατ ργαζόμενοι τ κα α νοσοι.

 

Fragmento B 59

γναφεί δς εθεα κα σκολι μία στ κα ατή.

 

Fragmento B 60

δς νω κάτω μία κα ωτή.

 

Fragmento B 61

θάλασσα δωρ καθαρώτατον κα μιαρώτατον, χθύσι μν πότιμον κα σωτήριον, νθρώποις δ ποτον κα λέθριον.

 

Fragmento B 62

θάνατοι θνητοί, θνητο θάνατοι. ζντες τν κείνων θάνατον, τν δ κείνων βίον τεθνετες.

 

Fragmento B 63

(νθα δ όντι πανίστασθαι κα) φύλακας γίνεσθαι γερτ ζώντων κα νεκρν.

 

Fragmento B 64

τ δ πάντα οακίζει Κεραυνός.

 

Fragmento B 64a

φρόνιμον (εναι) τ πρ.

 

Fragmento B 65

τ πρ χρησμοσύνη κα κόρος.

 

Fragmento B 66

πάντα γρ τ πρ πελθν κρινε κα καταλήψεται.

 

Fragmento B 67

θες μέρη εφρόνη, χειμν θέρος, πόλεμος ερήνη, κόρος λιμός. λλοιοται δ κωσπερ πρ, πόταν συμμιγ θυώμασιν, νομάζεται καθ δονν κάστου.

 

Fragmento B 67a

sicut aranea stans in medio telae sentit, quam cito musca aliquem filum suum corrumpit itaque illuc celeriter currit quasi de fili persectione dolens, sic hominis anima aliqua parte corporis laesa illuc festine meat quasi impatiens laesionis corporis, cui firme et proportionaliter iuncta est.

 

Fragmento B 68

. . . κεα (προσεπεν ς ξακεσόμενα τ δειν κα τς ψυχς ξάντεις περγαζόμενα τν ν τ γενέσει συμφορν).

 

Fragmento B 69

. . . τ μν τν ποκεκαθαρμένων παντάπασιν νθρώπων, οα φ νς ν ποτε γένοιτο σπανίως.

 

Fragmento B 70

παδες τ θύρματα νδρες γενόμενοι πέῤῥιψαν. (τ νθρώπινα δοξάσματα.)

 

Fragmento B 71

. . . το πιλανθανομένου δς γει.

 

Fragmento B 72

μάλιστα διηνεκς μιλοσι λόγ, τούτ διαφέρονται, κα ος καθ μέρην γκυροσι, τατα ατος ξένα φαίνεται.

 

Fragmento B 73

ο δε σπερ καθεύδοντας ποιεν κα λέγειν. κα γρ τότε δοκομεν ποιεν κα λέγειν.

 

Fragmento B 74

ο δε ς παδας τοκεώνων . . .

 

Fragmento B 75

τος καθεύδοντας ργάτας εναι κα συνεργος τν ν τ κόσμ γινομένων.

 

Fragmento B 76

ζ πρ τν γς θάνατον κα ἀὴρ ζ τν πυρς θάνατον, δωρ ζ τν έρος θάνατον, γ τν δατος.

 

Fragmento B 77

. . . ψυχσι τέρψιν θάνατον γρσι γενέσθαι.

 

Fragmento B 78

θος γρ νθρώπειον μν οκ χει γνώμας, θεον δ χει.

 

Fragmento B 79

νρ νήπιος κουσε πρς δαίμονος κωσπερ πας πρς νδρός.

 

Fragmento B 80

εδέναι δ χρ τν πόλεμον όντα ξυνόν, κα δίκην ριν, κα γινόμενα πάντα κατ ριν κα χρεών.

 

Fragmento B 81

Πυθαγόρης κοπίδων στν ρχηγός.

 

Fragmento B 82

πιθήκων κάλλιστος ασχρς νθρώπων γένει συμβάλλειν.

 

Fragmento B 83

νθρώπων σοφώτατος πρς θεν πίθηκος φανεται κα σοφί κα κάλλει κα τος λλοις πσιν.

 

Fragmento B 84a

. . . μεταβάλλον ναπαύεται.

 

Fragmento B 84b

κάματός στι τος ατος μοχθεν κα ρχεσθαι.

 

Fragmento B 85

θυμ μάχεσθαι χαλεπόν· τι γρ ν θέλ, ψυχς νετει.

 

Fragmento B 86

. . . πιστί διαφυγγάνει μ γιγνώσκεσθαι.

 

Fragmento B 87

βλξ νθρωπος π παντ λόγ πτοσθαι φιλε.

 

Fragmento B 88

τατ ζν κα τεθνηκς κα γρηγορς κα καθεδον κα νέον κα γηραιόν· τάδε γρ μεταπεσόντα κενά στι κκενα πάλιν μεταπεσόντα τατα.

 

Fragmento B 89

τος γρηγορόσιν να κα κοινν κόσμον εναι, (τν δ κοιμωμένων καστον ες διον ποστρέφεσθαι).

 

Fragmento B 90

πυρός τε νταμοιβ τ πάντα κα πρ πάντων κωσπερ χρυσο χρήματα κα χρημάτων χρυσός.

 

Fragmento B 91

σκίδνησι κα πάλιν συνάγει κα πρόσεισι κα πεισι . . . (μπεδον οδέν).

 

Fragmento B 92

Σίβυλλα δ μαινομέν στόματι γέλαστα κα καλλώπιστα κα μύριστα φθεγγομένη χιλίων τν ξικνεται τ φων δι τν θεόν.

 

Fragmento B 93

ναξ, ο τ μαντεόν στι τ ν Δελφος, οτε λέγει οτε κρύπτει λλ σημαίνει.

 

Fragmento B 94

λιος γρ οχ περβήσεται μέτρα· ε δ μή, ρινύες μιν Δίκης πίκουροι ξευρήσουσιν.

 

Fragmento B 95

μαθίην γρ μεινον κρύπτειν, ργον δ ν νέσει κα παρ ονον.

 

Fragmento B 96

νέκυες γρ κοπρίων κβλητότεροι.

 

Fragmento B 97

κύνες γρ κα βαύζουσιν ν ν μ γινώσκωσι.

 

Fragmento B 98

α ψυχα σμνται καθ ιδην.

 

Fragmento B 99

ε μ λιος ν, νεκα τν λλων στρων εφρόνη ν ν.

 

Fragmento B 100

. . . πάντων, φέρουσιν ραι.

 

Fragmento B 101

διζησάμην μεωυτόν.

 

Fragmentum B 101a

φθαλμο γρ τν των κριβέστεροι μάρτυρες.

 

Fragmento B 102

τ μν θε καλ πάντα κα γαθ κα δίκαια, νθρωποι δ μν δικα πειλήφασιν δ δίκαια.

 

Fragmento B 103

ξυνν γρ ρχ κα πέρας π κύκλου περιφερείας.

 

Fragmento B 104

τίς γρ ατν νόος φρήν; δήμων οιδοσι πείθονται κα διδασκάλ χρείωνται μίλ οκ εδότες τι <ο πολλο κακοί, λίγοι δ γαθοί>.

 

Fragmento B 105

στρολόγον τν μηρον.

 

Fragmento B 106

(σίοδος γνόει) φύσιν μέρης πάσης μίαν οσαν.

 

Fragmento B 107

κακο μάρτυρες νθρώποισιν φθαλμο κα τα βαρβάρους ψυχς χόντων.

 

Fragmento B 108

κόσων λόγους κουσα, οδες φικνεται ς τοτο, στε γινώσκειν τι σοφόν στι πάντων κεχωρισμένον.

 

Fragmento B 110

νθρώποις γίνεσθαι κόσα θέλουσιν οκ μεινον.

 

Fragmento B 111

νοσος γιείην ποίησεν δ κα γαθόν, λιμς κόρον, κάματος νάπαυσιν.

 

Fragmento B 112

σωφρονεν ρετ μεγίστη, κα σοφίη ληθέα λέγειν κα ποιεν κατ φύσιν παίοντας.

 

Fragmento B 113

ξυνόν στι πσι τ φρονεν.

 

Fragmento B 114

ξν ν λέγοντας σχυρίζεσθαι χρ τ ξυν πάντων, κωσπερ νόμ πόλις, κα πολ σχυροτέρως. τρέφονται γρ πάντες ο νθρώπειοι νόμοι π νς το θείου· κρατε γρ τοσοτον κόσον θέλει κα ξαρκε πσι κα περιγίνεται.

 

Fragmento B 115

ψυχς στι λόγος ωυτν αξων.

 

Fragmento B 116

νθρώποισι πσι μέτεστι γινώσκειν ωυτος κα σωφρονεν.

 

Fragmento B 117

νρ κόταν μεθυσθ, γεται π παιδς νήβου σφαλλόμενος οκ πων κη βαίνει, γρν τν ψυχν χων.

 

Fragmento B 118

αη ψυχ σοφωτάτη κα ρίστη.

 

Fragmento B 119

θος νθρώπ δαίμων.

 

Fragmento B 120

ος κα σπέρας τέρματα ρκτος κα ντίον τς ρκτου ορος αθρίου Διός.

 

Fragmento B 121

ξιον φεσίοις βηδν πάγξασθαι πσι κα τος νήβοις τν πόλιν καταλιπεν, οτινες ρμόδωρον νδρα ωυτν νστον ξέβαλον φάντες· μέων μηδ ες νστος στω, ε δ μή, λλη τε κα μετ λλων.

 

Fragmento B 122

γκιβασίη.

 

Fragmento B 123

φύσις κρύπτεσθαι φιλε.

 

Fragmento B 124

κωσπερ σάρμα εκ κεχυμένων κάλλιστος κόσμος.

 

Fragmento B 125

κα κυκεν διίσταται μ κινούμενος.

 

Fragmento B 125a

μ πιλίποι μς πλοτος, φέσιοι, ν ξελέγχοισθε πονηρευόμενοι.

 

Fragmento B 126

ψυχρ θέρεται, θερμ ψύχεται, γρ ααίνεται, καρφαλέα νοτίζεται.

 

Fragmento B 126a

κατ λόγον δ ρέων συμβάλλεται βδομς κατ σελήνην, διαιρεται δ κατ τς ρκτους, θανάτου μνήμης σημείω.

 

Fragmento B 129

Πυθαγόρης Μνησάρχου στορίην σκησεν νθρώπων μάλιστα πάντων κα κλεξάμενος ταύτας τς συγγραφς ποιήσατο ωυτο σοφίην, πολυμαθίην, κακοτεχνίην.

 

 

 

 

 

EDITORA DA ESCOLA DE AGITADORES E INSTRUTORES

“UNIVERSIDADE COMUNISTA REVOLUCIONÁRIA J. M. SVERDLOV”

PARA A FORMAÇÃO, ORGANIZAÇÃO E DIREÇÃO MARXISTA-REVOLUCIONÁRIA

DO PROLETARIADO E SEUS ALIADOS OPRIMIDOS

MOSCOU - SÃO PAULO - MUNIQUE – PARIS

 

 

 



[1] Cf. ΗΡΆΚΛΕΙΤΟΣ (Heráclito de Éfeso). Αποσπάσματα. Ηρακλείτειοι αφορισμοί (Fragmentos. Os Aforismos de Heráclito).